Mesnevî klasik edebiyatımızda her biri kendi arasında kafiyeli ikişer mısradan oluşan uzun şiirlere verilen addır. Bununla birlikte zaman içinde anlam daralmasına uğrayarak Mevlânâ'nın mesnevî biçiminde yazdığı eserin adı haline gelmiş ve mesnevî denildiğinde akla binlerce mesnevî arasından sadece Mevlânâ'nın Mesnevî'si gelmektedir.

Mevlânâ bütün tecrübelerini ve birikimini kendisini sevenlerine aktarma ihtiyacı duymuş özelde Hüsâmeddin Çelebi'ye genelde bu yola girmek isteyen herkese yolun tehlikelerinden haberdar etmek yolculuklarını sağ ve salim tamamlamak için gerekli uyarılarda bulunmak üzere Mesnevî'sini telif etmiştir.
Mevlânâ'nın Mesnevî'si yazıldığından itibaren Hint alt kıtasından Ortaasya içlerine Kafkaslardan Arap yarımadasına Anadolu'dan Doğu Avrupa'ya kadar çok geniş bir coğrafyada asırlardan beri tercüme ve şerh edilmektedir. Bu çalışmada Mesnevî'nin yalnızca Türkçe yapılmış tercüme ve şerhleri ele alınmıştır.