Toplumsal Tarih'te Rus-Japon Savaşı dosyası

Toplumsal Tarih 176. sayısında Selçuk Esenbel'in editörlüğünü üstlendiği "Rus-Japon Savaşı" konulu bir dosya ile tarih severlerle buluşuyor. "1904-05 Rus-Japon savaşı neden unutuldu ve neden hatırlanmalı?" başlıklı yazıyı kaleme alan Ben-Ami Shillony Japon militarizmi ve milliyet hareketi hakkındaki kitapları ile de tanıyor. Shillony makalesinde Rus-Japon Savaşı'na global bir perspektiften bakarak konuyu dünya tarihi içinde ele alıyor.

Rus-Japon ilişkileri ve Fin milliyetçi hareketi ile Japon istihbarat faaliyetleri üzerinde yaptığı ilginç ve özgün çalışmaları ile bilinen Inaba Chiharu ise "Rus-Japon savaşı esnasında ve sonrasında İstanbul'da iki Japon tüccar Nakamura Kenjir? ve Yamada Torajir?" isimli çalışmasında Rus-Japon Savaşı sırasında İstanbul'un Rus Japon istihbarat faaliyetlerine sahne oluşunu gösteriyor.

Rus-Japon Harbi gibi bakir bir tarihsel alan üzerinde yaptığı birbirinden değerli çalışmalarla bilinen Selçuk Esenbel'in savaşın Osmanlı Türkiye'sine etkileri üzerine gerçekleştirdiği çalışması da dosyada yer alan başka bir makale.

Ve Daha Başka...

1909 Adana Olayları Ertesinde Cemal Bey'in Adana Valiliği
ve Osmanlıcılık ideali
Nazan Maksudyan'ın kaleminden Ermenileri hedef alan kanlı Adana olayları üzerine bir çalışma. Maksudyan Adana'da çıkan olaylardan sonra vali olarak bölgeye atanan Cemal Paşa'nın çalışmalarını konu ettiği makalesinde paşanın düşündüğü önlemlerden birisini de aktarıyor: Bölgede kardeşliğin tekrar tesis etmesini -II. Meşrutiyet'in temel önermelerinden biri olan uhuvvetin de gereği- sağlamak için kırkı Müslüman kırkı gayrimüslimden oluşan 80 kişilik Adana eşrafı kafilesine iki aylık bir Avrupa gezisi.

Bulgaristan'da Tarih Ders Kitaplarında
Osmanlı İmajı
Suzan Ayyıldız'ın daha çok Bulgarca kaynaklar üzerinden hazırladığı makalesi Bulgaristan'daki reel sosyalist dönemde hazırlanan tarih kitaplarındaki milliyetçiliği ve yavaş yavaş da olsa Bulgar tarihyazımının bu anlayıştan sıyrılmasını ele alıyor.

İkinci Evliliği ve Yarattığı Tepkiler
Atatürk'ün Manevi kızı Ülkü Rıfat N. Bali
"Türk" kavramı "Türk etnisitesi ve İslam dininin bileşimi" olarak kabul edilmesi nedeniyle gayrimüslim yurttaşları kapsamamış "gayrimüslim" kavramı da "yabancı" kavramı ile özdeşleştirilmiştir. "Azınlıklar-toplum-devlet ilişkileri"
üçgeninde azınlıkların en çok dile getirdikleri şikâyet "Türk" olarak görülmemektir.
Bu tasvir edilen durumun trajikomik bir örneği Atatürk'ün manevi kızı Ülkü Çukurluoğlu'nun ikinci evliliği olacaktır. Bunun nedeni de Ülkü Hanım'ın ikinci eşinin Musevi olmasıydı.

Ankara'daki Augustus Tapınağı ve Yazıtı
Hazırlayan: Edhem Eldem
L'Illustration dergisinin 24 Eylül 1894 tarihli sayısında meşhur arkeolog Georges Perrot Ankara'daki Augusteum Tapınağı'nın duvarlarına işlenmiş olan İmparator Augustus'un kendisinin kaleme aldığı hayat hikâyesinin en mükemmel versiyonunu tespit etmek amacıyla düzenlenen gezinin neticelerini aktarıyor. Perrot'nun "Ankara Abidesi" başlıklı bu metni ilk bilimsel nitelikli transkripsiyon olmuştur.

Ağustos 1908
Aykut Kansu Avrupa basınında çıkan Türkiye'deki olaylarla ilgili haberler derleyip 1908 Ağustos'unu değerlendiriyor.