Diyarbakır İli Çüngüş ve Çermik Yöresi Ağzı Anadolu ağızları tasnifinde Doğu Grubu Ağızları içinde yer almaktadır. Yöre Zaza ve Kürmançilerin yerleşim alanı olmakla birlikte derleme yapılan yerleşim alanlarında konuşulan Türkçe; fonetik morfolojik açıdan olduğu kadar leksik açıdan da dikkate değerdir. Kitaba konu olan Çüngüş ve Çermik yöresi ağzı Diyarbakır Merkez Ağzı ile büyük benzerlikler göstermektedir. Kitapta yer alan metinler Çermik ilçe merkezi ve ilçeye bağlı Başarı (Alos) ve Baykal (Haçemerg) köyleri ile Çüngüş ilçe merkezi ve ilçeye bağlı Aktaş Avut Deveboynu (Salvas) Kaynakköy (Arduva) Keleşevleri Malkaya (Elyos) ve Üçpınar (Lido) köylerinden derlenmiştir. Kitabın önemli bölümlerinden olan "Dil İncelemesi" bölümünde yöre ağzı ayrıntılara inilmek suretiyle işlenmiş metinlerde yer almayan bazı çekim şekilleri ise yazarların kendilerine özgü metotları yoluyla tamamlanmıştır. Ortak yazı ve konuşma dilinde kullanılan kelimeler inceleme bölümünde değerlendirilmiş kelimelerin ortak yazı dilindeki anlamlarına da yer verilmiştir. "Dil İncelemesi" kısmının ardından derlenen metinlerin yer aldığı 111 sayfalık "Metinler" bölümü gelmektedir."Metinler" kısmı yörenin kültürünü yansıtan ve folklorik değeri olan konulardan meydana gelmiştir. Bunlar kız isteme kırklama ramazanlar çocuğa ad verme düğün kına gecesi masal mani ve yemek tarifleri gibi kültürel değer taşıyan metinlerdir. Çalışmanın sonuna metinlerin anlaşılmasına yardımcı olmak amacıyla bir sözlük ve yöre dilinin değişik ses özelliklerinin dağılımını gösteren bir de harita eklenmiştir.