Seyyid Ahmed er-Rifâî hicrî 512'de (1118) Irak'ta Bağdat ile Basra arasında kalan Batâih bölgesindeki Ümmü Abîde köyünde doğdu. Atalarından Rifâa el-Hasan el-Mekkî'den (ö. 331/943) dolayı Rifâî nisbesini aldı. Yedi yaşında iken babası vefat ettiği için onu devrin büyük sûfîlerinden dayısı Mansûr el-Batâihî himâyesine aldı. Devrin âlimlerinden İslâmî ilimleri tahsil etti dayısından da tasavvufî eğitim gördü ve hilâfet aldı. Uzun yıllar bölgesindeki insanlara İslâm ahlâkını ve irfânını öğretti. 22 Cemâziyelevvel 578'de (23 Eylül 1182) vefat etti. Kendisinden sonra halifeleri ile yayılan bu tasavvuf yoluna önceleri Rifâiyye Ahmediyye ve Batâihiyye gibi adlar verilmiş ise de zamanla sadece Rifâiyye adı kullanılır olmuştur. Kendi yazdığı ya da mürîdlerinin onun sohbetinde not tutmasıyla oluşan eserleri Arapça orijinal hâliyle yayınlandığı gibi Türk-çe'ye de çevrilmiştir. Ayrıca hayatı ve menkıbelerini ihtivâ eden birçok eser bulunmaktadır. Bunlardan biri de tercümesi sunulan Şifâü'l-eskâm fî sîreti Gavsi'l-enâm'dır.