Tamara V. Polovinkina Rus asıllı bir tarihçidir. Ukrayna Harkov Üniversitesi Tarih bölümünü bitirdikten sonra göreve başladığı Tarih Müzesindeki memuriyeti sırasında ilgi duymaya başladığı Çerkesler ile onların antik çağlardan gelen ve Hatti ile özdeş olan tarihini derinlemesine inceleme ve öğrenme fırsatı bulur.

Öğrendikleri karşısında merakı daha da artan Polovinkina Karadeniz kıyısında yaşayan Çerkeslerin ilk çağlardan başlayıp günümüze gelen medeni tarihine Adıge kökenli Hatti halklarının Anadolu'ya ve batıya taşıdıkları Maden Kültürü'ne Türk halkları ile tarih boyu ilişkilerine Rus-Kafkas savaşlarına savaşlarda gösterdikleri kahramanlıklar dış güçlerin gerçekleşmeyen yardım vaadlerine bir birlik olamayışlarının bedelini çok çok ağır ödeyerek kırka yakın ülkeye savrulurcasına sürülüşüne dair çok sayıda kaynak özellikle de Rus Komutanlarının Kafkas savaşları anılarını incelemek suretiyle Çerkes Tarihine ve onların acıklı sayfalarına tüm yönleriyle vakıf olur. Öğrendikçe üzülür üzüldükçe öğrenir ve yayına hazırladığı bu kitabın adını da "ÇERKESYA GÖNÜL YARAM" olarak belirler.

Çerkes Tarihinin hüzünlü boyutunu öğrenen her Çerkes üzülür ve kahrolur bu da normaldir. Ama üzülen ve bu üzüntüsünü bir gönül yarası olarak değerlendiren tarihçi bir Rus ise o zaman işin rengi çok değişir. Bayan Polovinkina çalışma yaşamının önemli bölümünü adadığı Adıgeler yüzünden olması gereken yerlerin çok gerisinde kalmış hak ettiği lojmanı dahi alamamış olarak Lazarowski müzesinde çalışmaya devam etmektedir. İmkansızlıklar içinde yaşamasına rağmen bu güzel eserin telif bedelini ödeyerek anlaşma imzalama önerime kıpkırmızı kesildikten sonra mahcup bir tavırla verdiği "Çerkes halklarından o kadar çok şey alınmış ve mağdur edilmişlerdir ki küçük bir katkı karşılığında nasıl bir bedel alabilirim. Eğer Çerkeslere bir hizmetim olduysa ne mutlu bana" şeklindeki cevabını bu gün kaç kişimiz verebilir acaba?

Muhittin Ünal