Ebubekir Hazım Tepeyran'ın anılarını okurken tarih kitabı okuyormuş duygusu değil de Zalimce Bir Yargılama bölümünde bugünü Belgelerle Kurtuluş Savaşı Anıları bölümünde sanki yarını okuyormuş duygusu yaşarsanız şaşırmayın...Yüz yıl önceki yaşadıklarımız size çok yakın çok tanıdık gelecek.

Kurtuluş Savaşı'nda Sovyetler'den gelen 1.100.000 rublelik para yardımının özgün belgesi ilk kez gün ışığına çıkıyor. Günümüz diline uygun biçimde sadeleştirilmiş metniyle bir solukta okuyacaksınız...

İlk kez yayımlanan özgün belge ve fotoğraflarla...Torunu gazeteci-yazar Oktay Akbal'ın önsözüyle...

Tepeyran 1864'de Niğde'de doğdu. Devlet adamı; vali diplomat bakan milletvekili... Romancı şair ressam... 50 yılı aşkın süreyle yakın tarihimizin çok önemli konumlarında devlet hizmeti yaptı.

Osmanlı döneminde İstanbul'un İtilaf Kuvvetleri'nce işgali sırasında Dahiliye Nazırı (içişleri bakanı)... Gericilerin şahlandığı 31 Mart vakası sonrası II. Abdülhamit tahttan indirilip Yıldız Sarayı basıldığında İstanbul şehremini (belediye başkanı ve vali)...

Milli Mücadele'de Sovyet'lerin Ankara Hükümeti'ne para yardımı Mustafa Suphi ve arkadaşlarının ölümü Koçgiri harekâtı gibi Kurtuluş Savaşı'nın önemli olaylarının yaşandığı illerde Ankara Hükümeti adına valilik yaptı...Osmanlı döneminde Bursa valiliği görevinde Mustafa Kemal'le temas kurdu; Kuvayı Milliye'yi destekledi. İstanbul işgal altındayken Padişah Vahdettin'le görüşmesinde "...güvenilecek biricik güç bundan ibarettir..." diyerek "gizli buyruklarla desteklemesi" önerisinde bulundu. Vahdettin aynı düşüncede olduğunu belirttiyse de Tepeyran Kuvayı Milliye'ye desteği yüzünden tutuklandı. Yıllar öncesinde "Yıldız Sarayı yağmasına" katıldığı bahanesiyle Nemrut Mustafa Paşa başkanlığındaki Harp Divanı'nda yargılandı.

"İtilaf Devletlerinin askeri gücünü küçümsemişsiniz" "Kuvayı Milliye'yi ben dağıtamam Sadrazam da Mustafa Kemal Paşa da dağıtamaz demişsiniz" benzeri suçlamalarla sorgulandı. Ölüm cezasına çarptırıldı. Cezası önce hücre hapsine sonra da Padişah Vahdettin tarafından kürek cezasına çevrildi. Tutukluluğunda sağlığı bozuldu; o günlerde yaşadıklarını gizlice hapishane dışına çıkardığı notlarla kaleme aldı.

Meclis'te Mustafa Kemal'e destek verip cumhuriyet rejiminin kabul edilmesi için önerge verenler arasındadır.