Temsili demokrasilerde sayısız işlev üstlenmiş olan siyasal partilerin örgütsel yapılarındaki en önemli unsurlardan biri üyeleridir. Siyasi sistemlere ve partilere göre üyeliğin niteliği türleri farklılaşsa da üyeler partilerin hazır kıtalarıdır. Siyasi partilerin toplumdan destek arayış sürecinde bütün yükün üyelerin omuzlarında olduğu söylenebilir. Partilerin altın çağını yaşadıkları dönemde üyelerin siyasi mesaileri sayesinde partilerle toplum arasındaki organik ilişkiler hep güçlü olmuştur. Fakat çeyrek asırdan beri özellikle Batı Avrupa demokrasilerinde siyasi partilerin bir gerileme sürecine girdiğine hatta bir çöküş yaşadığına tanıklık ediyoruz. Bu veri durumun başlıca kanıtlarından biri partilere üye olmanın cazibesini süratle yitirmesidir.
Türkiye'de de 1990'ların ikinci yarısından itibaren parti üyeliği eski anlam ve önemini yitirmeye başlamıştır. Bu eserde Batı Avrupa demokrasilerinde parti üyeliğindeki gerileme Türkiye'de 1980'lerden günümüze parti üyeliğinin gelişimi partilerde üyeliğin hukuki durumu ve parti üyelerinin parti faaliyetlerine katılımı incelenmektedir.