Bir çınar için toprak altındaki kökleri ne ise ve bu kökler kurudukça çınar nasıl kurumaya başlarsa bir millet için tarih odur. Tarihini bilen millet kökü sağlam çınar gibidir. Zamanla eski âdet ve ananenesini yaşayış tarzını unutan tarihini bilmeyen ecdadının neler yapmış olduğundan haberi olmayan bir millet kendini ayakta tutan öklerinden birkaçını kurutmuş demektir. Tarihi okuyarak onu sulamak lazımdır.

Osmanlı dünya devletiydi. Döneminin en etkin devleti milletiydi. Bütün dinlerden bütün ırklardan ve tüm renklerden oluşan 20 milyon km2'ye oturan kudretli bir millet devletti.

Ay değil yıl değil altı asır dünyaya hükmetmiş denge huzur saadet saygı sevgi Osmanlıda kabına sığmamış taşmış.

Hayatın bütün alanlarında vakıflar kurmuştu... Vakıflar devlet-millet bütünlüğünün ruhunu oluşturuyordu. Milletin tüm katmanlarında yüksek bir organizasyon ve kalpleri bütünleyen bir ahenk ve ritim vardı. Osmanlıyı tanımak insanlığı tanımaktı. Osmanlı insanını tanımak asil insanı tanımaktı. Osmanlı ailesini tanımak huzurlu aileyi tanımaktı. Osmanlı milletini tanımak hakiki milletin nasıllığını tanımak olurdu.

Türk çocukları ecdadını tanıdıkça ona sahip çıktıkça yine çok büyük işler yapacaktır. Medeniyet ufkunda yeni bir güneş gibi parlayacak ve tarih sayfalarına yine TÜRK adı ile yazılacaktır.