Aydınlanma insanları bir anda sevgisiz yıkıcı acımasız yabanıl sürülere dönüştürebilen usdışı bilimdışı gerçekdışı karanlık boş inançların tutsaklığından kurtarıp gerçeğin ışığında yürüyen özgür bağımsız eleştirel düşünceli barışçıl iyicil sevecen bireylere dönüştürme çabasıdır. Binlerce yılda yığınların beynine işlenen boşinanlar öyle inatçı öyle direngendir ki bunların kısa süreli çabalarla toplumsal bellekten kazınması olanaksızdır. Dinsel Aydınlanmayı uzun soluklu bir devrim ve çilelerle dolu bir süreç olarak kavramamız gerekiyor. Cengiz Özakıncı'nın Dinsel Aydınlanma'ya yönelik bu çalışması şu başlıklardan oluşuyor:
Türk dilinin bozulması ve din - Kutsal sayılanın gülünçleştirilmesini önleme kaygısı -Arap dilini kutsallaştırma çabaları -Bilgiçlik seçkinlik üstünlük taslama -Kur'an'daki kavramların Türkçe'de karşılığı yoktur savı - Arapça "Allah" ve Türkçe "Tanrı" - Allah Sözcüğünün Arapçadaki Kökenleri - Göktürk Yazısında "Tanrı" - Çoktanrıcılıkta Tektanrı Kavramı - İslam Öncesi Türklerde Tektanrı Kavramı - Bir Çevirmen Olarak Tanrı ve Kur'an'daki Çeviriler - Kuşdili ve Kur'an - Kav-ramsal Karşılıklar Sorunu - Nesne Adlarının Kavram Adlarına Dönüşmesi - Türk Din Adamlarının Arapçayla İlişkisi -Dilde yabancılaşma ve düşünce üretme yetisi - Dilde Kök-Türev İlişkisi - Arapça "Akıl" Sözcüğünün Kökeni - Dilde Kök - Türev Somut - Soyut Nesne - Kavram İlişkileri - Dilde Kök - Türev İlişkilerinin Kopması - Türk Dilinde Kök-Türev İlişkilerinin Din Yüzünden Kopması Sözcük Türetmek; Düşünce Üretmektir - Adlandırmak; Anlamlandırmaktır - Bir Toplumun Sözcük Türetme Yetisine Saldırı; O Toplumun Düşünce Üretme Yetisine Saldırıdır - Anlamak Nedir? - Anlama Ediminde Sözcükler Arasındaki Kök - Türev İlişkisinin İşlevi - Çeviri ve Aydınlanma - Dilimizdeki Yabancı Kökenli Sözcükler "Türemez" ve "Çekilmez" Niteliktedir - Türk Dilinin Özgür Yapısı Yabancı Sözcüklerin Kök Salmasını Önlüyor - "Özgürlük"ün Osmanlıcası - Çevirinin Siyasal Bölücülükle Suçlanması - Hadis ve Kur'an - Kur'an'da Tanrı'nın Bilimsellik Buyruğu - Kur'an'da Tanrı'nın Çelişmezlik Buyruğu - Arapça Farsça Kökenli Sözcüklerin Türk Dilinde Ses ve Anlam Değişikliğine Uğraması - Arapça Farsça Kökenli Sözcüklerin Artık Türkçeleşmiş Oldukları Savı - Dilimizdeki Arapça Farsça Yabancı Kökenli Sözcükler Dini Anlamaya da Engeldir - Sözcüklerde Anlam Kayması - Türk Yazısının Bozulması Ve Din -Arap Yazısının Kutsallaştırılması - Arap Yazısı Yabancı Dillerdeki Sesleri Göstermede Yetersizdir - Arap Yazısının Türklere Benimsetilmesi - Tanrı Her Yaratığı Onun Anlayacağı Dille Seslenir - Tanrı Bütün Dilleri Bilir - Dil ve Yazı Uyumu - Müslümanlarda Tek Din Tek Dil Tek Yazı Yanılgısı - Sosyalizm Uğruna Ruslaştırma Deneyimi ve Müslümanlık Uğruna Araplaştırma Deneyimi - Yazıda Araplaştırma - Yazı Birliği Din Kardeşliği Doğurmaya Yetmiyor - Dil ve Yazı Ayrılığı İnanç Birliğine Engel Olmuyor - Arap Yazısı Kur'an Alfabesidir İslam Yazısıdır Kandırmacası - 1928 Türk Yazı Devrimi ve Din - "Kutsal Yazı" / "Kutsal Olmayan Yazı" Ayrımı - Arap Yazısının Türkleri Birleştirdiği Savı - "The Türkçe" - Konfüçyus ve Osmanlı - Babil Kulesinden Son Türk Dil Kurultayı'na - Öztürkçecilik Çağcıl Uygarlığa Karşıt Değildir - TDK Başkanı Prof. Dr. Hasan Eren'e - Kur'an'da Kadınları Dövün Buyruğu Yok - Bizim Dede Korkut'larımıza Ne Oldu? - Kurtuluş Savaşını Osmanlıcayla Değil Türkçeyle Kazandık - Din Dilinin Ulusallaştırılmasının Önemi - Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk'ün Görüşü - "Atatürkçü"(!) Cemal Kutay ve Türkçe - Dil Gericiliğinin Babası: Bohor İsrael - Mehmet Akif ve Kur'an Çevirisi Tartışmaları Cemal Kutay Yaşar Nuri Öztürk ve Cengiz Özakıncı'nın 1998'de birlikte gerçekleştirdikleri "Dil ve Din Paneli"ndeki konuşmaları: Tam Metin.