Bu derleme bize diyalektik ve tarihsel materyalizmin ustalarını ancak kulaktan dolma bir biçimde tanıyan okurların onlara ciddi bir giriş yapabilmelerini sağlayacak nitelikte görünüyor. Kuşkusuz bu derleme bu yazarları daha önce incelemekle birlikte ya çok önemli bir metni kolayca yeniden bulmak ya da kendi araştırmalarından çıkan bir sorun üzerinde derinliğine düşünmek isteyen kimselere yarar sağlayacak bir nitelik de taşıyor. Bunlardan herhangi birinin yerine geçmekte gözümüz yok. Bu metinler biraz yakından okununca bize çok önemli gibi görünen bazı noktaları ortaya koymamıza izin verilsin.

Metinlerin kendi zamanları kendi tarihleri içinde irdelenmesini modası geçmiş bir şey olarak gören kimselerin hoşuna gitmemek pahasına da olsa ilkin Marx ile Engels'in bir halkın ve bir dönemin çocukları olduklarını saptayacağız. Düşünceleri liberal burjuvazinin Fransız burjuvazisinin yapmasını bildiği gibi yıkacak güçten uzak olduğu bir toplumsal ve siyasal sisteme karşı çıktığı bir ülkede oluştu. Düşünceleri bu eskimiş sistemin eleştirisinin teorik silahlarını hegelci diyalektikte aradığı ve karanlığa karşı ışığın usdışına karşı özgürleşmiş bilincin savaşımı niteliğini kazandığı bir ülkede oluştu. Ve onların bu kurgusal eleştirinin sınırlarını parçalamalarına proletaryanın saflarında komünizm için savaşmaya götürecek siyasal bir etkinliğe girişmelerine yol açan şey de genç Marx'ın genç Engels'in insanların ve olayların direnmesine meydan okuyan deneyimleri oldu
G.Besse Sunuş