Bayramîlik tasavvuf tarihinde gözle görülür bir yer tutar. Tarîkatın hayat sahnesine çıkışı ve devamlılığı ondak öz'e bağlıdır. Tasavvuf alanında bütün tarîkatlarda görülen özün ileri mertebesi ise melâmettir.

Melâmet ise bir cümleyle ifade edecek olursak nefsi kınamak ve Hakk'ı yüceltmektir. Yani Tevhîd-i Zat'a varmaktır. Hacı Bayram Velî bunu "Bilmek" "bulmak" ve "olmak" diye ifâde eder.

Bayramîlik Hacı Bayram Velî'nin ölümü üzerine Ak Şemseddin ekolüyle Şemsiye. Bursalı Ömer Dede ekolüyle de Melâmî adıyla iki kola ayrılmıştır. Bayramîliğin ayrıca Tennûriye Himmetiye İseviye Hamzaviye Celvetiye kolları vardır.

Hacı Bayram Velî maneviyata aşırı düşkün mistik bir mutasavvıf olmanın yanı sıra hayatın pratik ve yaşanılır gerçeğine kolayca uyum sağlayabilen bilgi ve inanç birikimine sahip bir gönül erenidir.