Kurtuluş Savaşı ve sonrasındaki sürecin yakın tanığı hatta aktörlerinden Mehmed Âkif dil ve biçemini "doğal konuşma dili"ne belki de en fazla yaklaştıran şairdir. 1921'de açılan ulusal marş yarışmasına "para ödülünü almamak" koşuluyla katılmış ve "kahraman ordumuz"a armağan ettiği "İstiklâl Marşı" şiiriyle birinci olmuştur. Âkif "milletin malı" olduğunu söyleyerek şiirini kitaplarına almamıştır. 1920'de Hey'et-i Temsîliyye'nin çağrısıyla Anadolu'da bulunan Zağnos Paşa Hacı Bayram ve daha birçok Cami'de vaazlar vererek halkı işgale karşı direnmeye çağıran Akif 1922 Ağustos'unda cepheleri dolaşan milletvekili kuruluna katılıp; askerleri cesâretlendiren konuşmalar yaptı. "Tek dişi kalmış" olarak tanımladığı yozlaşmış batı değerlerine karşı Hz. Muhammed'in sağlığında yaşanmış olan 'Devr-i Saâdet'in (mutluluk dönemi) örnek alınıp yaşanması gerektiğini düşünmekteydi.