Asıl dı Mehmed Ziya olan Ziya Gökalp 23 Mart
1876'da Diyarbakır'da doğmuştur. Kuşaklar boyunca
Osmanlı İmparatorluğu'nda idari vazifeler üstlenmiş ve
fi kir hayatına ciddi katkılarda bulunmuş aydın bir aileye
mensuptur
Ziya Gökalp için ilerlemenin anahtarları ilim ve mefkûredir.
Bu düşüncesini pek çok eserinde belirttiği gibi sürgün
yıllarında ailesine yazdığı mektuplarda da ifade eder:
"Madem ki ilim var mefkûre var bu ikisi de ileri gidiyor
o hâlde insaniyet gittikçe daha iyi olacak. Bir gün
gelecek ki hürriyet istibdadı yenecek. Adalet zulme galebe
çalacak."
Ziya Gökalp hayatını Türkçülük akımının
anlaşılmasına "Yeni Lisan" ve "Yeni Hayat"a mefkûreye adamıştır. "Cemiyet fert millet mefkûre medeniyet kültür gibi kavramlara" sosyolojik bir bakış açısı ile yaklaşmış;
toplumun her manada ilerlemesi için büyük gayretler
sarf etmiştir. Türk tarihinin en dikkat çekici karakterlerinden
biri olan Ziya Gökalp'in fikirlerinin vefatının
doksanıncı yılında hâlâ geçerliliğini koruması önemlidir.