Türk düşünce kültür ve siyaset tarihinin önemli simalarından olan Ziya Gökalp Türkçülüğün Esasları adlı eseriyle "Türk milletindenim" demenin ne demek olduğunu Türk milletinin kim olduğunu nereden geldiğini ve nereye gitmesi gerektiğini öğreten bir ilk öğretmendir. Bu çabalarıyla Türk milliyetçiliğinin zeminini de hazırlayan Gökalp kendisine kadar dağınık bir halde gelen düşünceleri bir araya getirerek gerçek anlamını bulan bu düşünceye Türkçülük adını vermiş ve milletin bundan sonra gideceği yolu tayin etmiştir. İmparatorluktan Millî-Devlete geçiş döneminde yaşayan Gökalp'ın insanların kafalarının karışık olduğu bir dönemde bu karışıklığa çözüm bulmak amacıyla Türk toplumu ve kültürü üzerine yaptığı sosyolojik kültürel ve siyasî değerlendirmeler geçerliliğini bugün de muhafaza etmektedir.