Bu Kasideyi şerh ve izahta on iki esasa riayet edildi:
1- Bu kasidenin her bir beyti aynen tercüme edildi.
2- Beytlerde bulunan kelimeler mümkün mertebe genişletildi ve hariçten o kelimeye münasip beytler ve vecizeler getirildi.
3- Kelimeleri izah münasebetiyle getirilen binden ziyade Arabî ve Farisî beytler harekelendi ve klişe edilerek eski harflerle ve ay-nen tercümeleri yeni harflerle yazıldı.
4- Esas beytlerin bazılarında sarf ve nahv kaidelerine riayet edildi.
5- Me'hazimiz olan Tasavvuf kitaplarının Tasavvûfî tabirleri pek ağır olmasına rağmen mümkün mertebe sadeleştirildi.
6- Münasebet dolayısıyla getirilen Ayetlerin ve Hadislerin (klişe edilmelerine imkan bulunmadığmdan) mealleriyle Ayetlerin hangi sürede ve kaçıncı Ayet olduğu yazıldı.
7- Bilmünasebe getirilen Hadislerden bir kısmmm me'hazi gösterilmemiş ise de tahkik edildiğinde anlaşılacağı vechile Kü-tüb'ü Sitteden ve Câmi'us sağır İhya-ül Ulüm gibi mu'teberattan mutasavvife nazarında sağlam sayılan ve şöhret bulan kitaplardan alınmıştır.
8- Bu kitabımızın yardımcısı ve daha geniş bir hale gelmesi için kitabın içinde geçen ikiyüz elli kadar kimselerin hal tercümeleriyle me 'hazimiz olan yüz otuz kadar kitapların hangifenne aid ve kimin eseri olduğu Arabî ve Farisîden behresi az olanların anlayamıya-cağı zannolunan 1650 kadar Arabî ve Farisî kelimeler Türkçeye tercüme edilmiş ve yanımızda mevcut ise de kitabın büyümesi ve bazı imkansızhk dolayısıyla maalesef ilâve ve ek edilemedi. Kita-bımızın tekrar basıldığmda bu yardımcı ekler ve daha hatırdan geçen şeyler göz öniinde tutulmaktadır.
9- Kitapta zâhir ve bâtın ulemasının sözlerini ve ihtilâf ettikleri yerleri yazdım ve haddimi bildiğim için muhakemelerine kalkışmadım.
10- Tasavvufun en ince nüktelerine kadar temas edildi ve ilmi şekilde yazıldı. Çoğu zevkî olan tasavvufun ancak ilmî şekilde yazılması benim gibilere büyük bir kusur ise de zâhirle bâtın uleması arasındaki ihtilafın kaldırılması ve nizaın lafza aid olduğunu bildirmek hevesi beni böyle bir eser yazmağa sevk eyledi.
11- Hiç bir tarikatın şeriat ten ayrı olmadığı ve aynı zannedenlerin büyük hataya vardıkları hedef kılındı.
12- Bu kitap tasavvufa ait bir eser olduğu için tasavvufu bilmeyenlerin itirazlarına ve garazlarına hedef olacaksa da insaf edenlerin ve bu kitabı tamamiyle anlayarak okuyanların şeriat yolundan çıkmadığımı ve tarikata ihanet yapmadığımı bilecekleri ilm-i adap nazariyesine göre (Nakile itiraz teveccüh etmez) kaziyesi gereğince bizi mazur görecekleri ümid edildi.
Tevfik ancak ALLAH-ü TEALA'dandır.



Abdullah develioğlu