"İnsan Ne İle Yaşar?" Leo Tolstoy'un 1885 yılında yazdığı kısa hikâyesidir. Kitabın ana kısmını bir ayakkabıcı olan Simon ile Mikail'in öyküsü oluştururken Diğer Öyküler kısmında bir kralla keşişin öyküsü (Üç Soru) Hindistan'da Surat adlı bir kahvehanede geçen bir olay (Surat Kahvehanesi) ve son olarak Pahom adlı bir köylünün toprak sevdası (İnsana Ne Kadar Toprak Gerek?) yer alır.
Simon basit bir ayakkabı tamircisidir ve bir gün evden deri almaya çıkar. Ne yazık ki eli boş döner evine; Mikail hariç. Büyük bir mutsuzluk ve umutsuzluk içinde evine dönerken yolun kenarında tapınağın önünde çırılçıplak oturmuş Mikail'i görür ve evine alır. Ancak Mikail sıradan birisi değildir; Tanrı tarafından cezalandırılmış bir melektir. Cezası sonlandığında Mikail tekrar göğe alınır ama gitmeden önce kendisinin almış olduğu ve verdiği ders 'sevgi'dir. İlle de sevgi ille de sevgi. Her şeyin çözümü ve güzel bütün her şeyin kaynağı sevgi.
Tolstoy insanın varoluşunu yaşama sebebini yaşama şeklini varoluş kaynağını nereye koştuğunu nasıl koştuğunu sorar düşündürür örneklendirir ve yanıtlar. 7'den 70'e okunması gereken bir hikâye sunar önümüze. İnsanın derinlerinde sorduğu sormak istediği sorulara felsefi yaklaşımıyla ayna tuttuğu gibi sanatsal açıdan da okuyucusunu doyurur.