Mülteci Sorunu ve Sığınmanın Perde Arkasındaki Dengeler Nasıl İşliyor?

İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınevi son yıllarda dünya gündemine damgasını vuran bir konuyu; mülteciler sığınma ve zorunlu göç olaylarının perde arkasını aydınlatan bir kitabı Türkçeye kazandırdı.

Alexander Betts Gil Loescher ve James Milner'ın yazdığı Özgün Emre Koç'un Türkçeye çevirdiği Mülteci Koruma Siyaseti ve Pratiği / BMMYK adlı kitap; zorunlu göç ve insani yardım konusunda 60 yılı aşkın bir süredir dünyanın en etkili uluslararası örgütünü mercek altına alıyor. Konuyla ilgili uluslararası ilişkiler ve finans alanındaki dengelere de ışık tutan kitap okurlarla ilk kez 11. Ankara Kitap Fuarı'nda buluştu. Kitap İKÜ Yayınevi etiketiyle 16 Ocak'tan itibaren de raflarda.  

60 yılı aşan bir kurumsal tarih
Zorunlu göç ve mültecilik insanlık tarihi kadar eski bir konu. Savaşlar yönetimsel baskılar ve doğal afetler gibi çeşitli nedenlerle yaşadıkları topraklardan ayrılıp farklı bir ülkeye sığınmak zorunda kalan insanların hikâyesi ancak 20. yüzyılda küresel boyutta takip edilmeye başlandı.

Birleşmiş Milletler'in ana insani yardım kuruluşlarından biri olan Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) kurulduğu 1950 yılından beri farklı bir ülkeye sığınmak ya da ülke içinde yer değiştirmek zorunda kalan topluluklara destek veren en etkili küresel örgüt oldu. Peki bu örgüt; zorunlu göçün nedenlerinin farklılaştığı mülteciler ya da insani yardıma muhtaç toplulukların ihtiyaçlarının değiştiği günümüz dünyasında nasıl çalışıyor?

Mülteci sorununda dengeler
BMMYK İkinci Dünya Savaşı sonrasında Soğuk Savaş döneminde Bosna'da Afganistan ve Irak'ta ya da Ortadoğu Asya ve Afrika'daki herhangi bir zorunlu göç durumunda neler yaptı neleri yap(a)madı? Çalışmalarını yürütürken hangi dengeleri gözetti? Finans kaynaklarını ve stratejilerini nasıl ve neye göre belirledi? Yıllar geçtikçe yapısında ve çalışma ilkelerinde neleri değiştirmek zorunda kaldı? Peki değişen dünyaya uyum sağlayarak mülteci sorununa güncel yaklaşımlar geliştirebiliyor mu?

***

Mülteci Koruma Siyaseti ve Pratiği / BMMYK tüm bu ve benzeri sorulara yanıt veren kapsamlı bir araştırma ve tarihsel incelemeye dayanıyor. Kitap siyaset bilimi ve mülteciler üzerine hem kuramsal hem de uygulamalı çalışmalarıyla tanınan Alexander Betts Gil Loescher ve James Milner'ın ortak çalışması. Hem küresel siyaset hem de insani durumlar açısından kurum tarihini ve çalışmalarını ayrıntılı bir biçimde irdeleyen yazarlar köklü bir geçmişe sahip bu insani yardım kuruluşunun mülteci sorununa nasıl yaklaştığına eleştirel bir gözle bakmayı da ihmal etmiyor. Örgüt hangi dönemlerde neden daha geri planda kaldı? Bağışçı devletlerin çıkarları ile temel görevi arasındaki dengeler örgütün kararlarını ve çalışmalarını nasıl etkiledi?  

Kitap uluslararası ilişkiler ve mülteci sorunuyla ilgilenen öğrenciler araştırmacılar ve uzmanlar için temel bir okuma niteliğinde.