İnsanlık tarihinde göçebe döneminin örf hukukunu tarım döneminde Roma hukukunda magistraların geliştirdiği "formulalar" ile İslam hukukunda ticaretin de etkisiyle müçtehitlerin akit serbestliğini esas alan "içtihatlar" izlemiştir. Sanayi dönemi ve bilgi çağı sorunları tarım dönemi sorunlarından farklı seyretmesine rağmen cevaplar devlet merkeziyetçiliği içinde tarım döneminin kural ve yöntemleri ile aranmakta hemen her çözüm dev..