Planlama ve yapı anlayışı üzerine kurulu olan ve İmar Hukukunun temel kaynağını oluşturan 3194 sayılı Kanunun imar planından sonraki ana bölümünü yapı yapılaşma ve ruhsat işlemleri oluşturur. İmar mevzuatına yön veren bütün temel metinlerde yapılaşma süreci içinde yapı ana ve belirleyici bir kavram olma özelliği ile ortaya çıkar. Bu çalışmada yapı ve yapı hakkı kavramları ele alınmış; yapılaşma etkinlikleri üzerinde sınırlama etkisi doğuran düzenleme ve uygulamalar bu sınırlamaya gerekçe oluşturan genel ve özel nedenler ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Kolluk faaliyetleri ve özel bir idari kolluk etkinliği olan imar kolluğu değişik yönleriyle ele alınmış yapılaşma faaliyetlerinin izne ve denetime tabi olması olgusu irdelenmiştir. Yapılaşmayı etkileyen yönlendiren ve yapılaşma sürecinin başlamasını ve sonuçlandırılmasını belgeleyen imar durumu yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni birer yapı belgesi olarak bütün yönleriyle değerlendirilmiştir.