Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde 40 yılı aşkın bir süredir örgütlenmiş bulunan Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) 15 Temmuz 2016 günü demokratik hukuk devletini ve anayasal düzeni ortadan kaldırmayı amaçlayan bir askeri darbeye girişti. Bu çalışmada darbe girişimi öncesi ve sonrasıyla FETÖ ve 15 Temmuz hakkında hazırlanan iddianameler üzerinden analiz edilecektir.
FETÖ'nün kuruluşu genel yapısı devlet içerisindeki yapılanması özellikle TSK örgütlenmesi ve son dönemde örgütün devletten temizlenmesi yolunda atılan adımlar ele alınmadan 15 Temmuz darbe girişimi ve bu girişimin faili olarak FETÖ'nün rolü tam olarak anlaşılamaz. Bu sebeple iddianamelerin gözünden FETÖ'nün paralel devlet yapılanması ve kritik kurumlardaki örgütlenmesi öncelikle ele alınmış sonrasında darbe kararının nasıl alındığı ve 15 Temmuz darbe girişiminin nasıl gerçekleştiği açıklanmıştır. İddianamelerde yer alan somut deliller itiraflar ve tanık ifadeleri bu darbe girişiminin bizzat Fetullah Gülen'in talimatı ile hazırlandığı ve FETÖ mensubu askerler tarafından icra edildiğini ortaya koymaktadır.
FETÖ'nün TSK'dan sorumlu sivil imamları ve onlara eşlik eden üst düzey subaylar aylarca toplantılar ve hazırlıklar yapmış yurt dışına gidip gelmişler ve en sonunda Fetullah Gülen tarafından da onaylanan plan dahilinde darbe girişimini başlatmışlardı. MİT'e gelen ihbar üzerine erkene alınan darbe girişimi Cumhurbaşkanı'nın yaptığı çağrı üzerine halkın direnişi medyanın siyasetin ve devletin diğer kurumlarının karşı koymasıyla bastırıldı. FETÖ mensubu darbeciler özellikle hava kuvvetlerinde sahip oldukları kadroları ile TBMM'ye halka ve polislere karşı kanlı saldırılar yapmışlar ancak bu saldırılar direnişi kıramamış ve darbe girişimi 16 Temmuz sabahı tamamen püskürtülmüştür.