Psikanaliz Sigmund Freud (1856-1939) tarafından kuruldu. Freud insanların bilinçsiz düşüncelerini ve güdülerini bilinçlendirerek tedavi edilebileceğine ve böylece içgörü kazanabileceğine inanıyordu. Psikanaliz terapisinin amacı bastırılmış duyguları ve deneyimleri serbest bırakmak yani bilinçdışını bilinçli hale getirmektir.
Psikanaliz genellikle depresyon ve anksiyete bozukluklarını tedavi etmek için kullanılır. Tipik nedenler baskılanan travma sırasında çözülmemiş sorunları içerir. Psikanalitik psikologlar bilinçdışı zihinde kökleşmiş psikolojik sorunları tespit eder. En göz önünde olan semptomlar gizli rahatsızlıklardan kaynaklanır.
Tedavi baskılanan çatışmanın kişinin onunla baş edebileceği bilinçliliğe getirilmesine odaklanır. Altta yatan çatışmanın çözülmeyip sadece semptomların azaltılması üzerine yapılan terapi seanslarında daha fazla nevrotik semptomun yerini alması beklenir.