Bu çalışma "Eğitimin Sosyal ve Tarihi Temelleri (ESTT) Anabilim Dalı"na vakfedilen uzun yılların tecrübe ve birikiminin bir ürünüdür. Eğitimi Tarih Felsefe ve Sosyoloji disiplinlerinin tecrübe ve tahlil denemesine uygun hâle getiren bu alan eğitim bilimlerinin özel bir alanı olarak bu yapı ve işleviyle disiplinler arası çalışmanın da Türk üniversitelerinde kadim bir örneğini teşkil eder. Böyle bir akademik tecrübe ile eğitimi ve eğitim olgusunu sayısal düzlemde anlama ve açıklama gibi tek boyutlu indirgemeci ve öykünmeci girişimler yerine sosyolojik ve kültürel bağlamı esas alan eklektik ve yorumcu bir yaklaşım denenmektedir. Türk Eğitim Tarihi bu tür bir akademik hareketlilik alanına çok zengin bir malzeme sunmaktadır. 
Bu kitap Türk eğitim hayatının tarihsel bağlamda ortaya çıkan zengin tecrübe ve birikiminde pay sahibi olan temel unsurlarını kurum ve kuruluşları; mütefekkir ve aydınları; Türk eğitim düşünce ve geleneğini ESTT ekseninde inceleyen ve takdim eden bir çalışmadır. Tarihte ve Türk Eğitim Tarihi'nde Araştırma Yöntem ve Teknikleri Türk Eğitiminin Karakteristik Dönemleri ve Gelişme Eğilimleri Türk Eğitiminin Öncü ve Bilge Şahsiyetleri Cumhuriyet öncesinde Üniversite (Darülfünun) Girişimleri Türk Dünyası Eğitim Birliği Bilimin Coğrafi Hareketlilik Kabiliyetinde Türklerin Yeri Kadın Eğitiminin Tarihsel Gelişimi gibi konular bu kitabın özgün bölümleri olarak öne çıkmaktadır.