Tanzimat Dönemi'nin en önemli sosyal problemlerinden biri olan  'esirlik' konusunu ele alan Sergüzeşt, dönemin siyasi baskısına uğrayan ilk eserlerden biridir ki, romana yazdığı ön sözde yazar, ' Kapımdaki hafiyelerin ayak seslerini, penceremden beni gözetleyen kaplan bakışlı gözlerini görürdüm; çünkü Sergüzeşt'e esaret aleyhinde başlamış ve 'Hüriyetine !' diyerek son vermiştim.' ifadesini kullanmıştır. Sergüzeşt'te, Kafkasya'dan İstanbul'a getirilerek bir konağa satılan Dilber'in yaşadıkları ve bir paşanın oğluyla olan aşkı anlatılmıştır.
' Esaret altındaki bir aşkın özgürlüğü, belki de bir ölümün ardında gizlidir.'