Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat, Kasım 1872'den 1873 yazına değin Hadîka gazetesinde tefrika edilmiş, kitap olarak ilk basımı 1875 yılında yapılmıştır. Acıklı bir aşk hikâyesini anlatan bu eser Osmanlıca harflerle basılmış "Talat ve Fitnat'ın Aşkları" anlamını taşır. Türk edebiyatının ilk yerli romanıdır. Asıl önemi bundan kaynaklanmaktadır.

Tanzimat romancılığında, kadınların toplum içindeki yerlerini belirtme, dönemin evlilik ilişkilerini irdeleme, uygunsuz evlenmelerin sorunlarına değinme noktaları dikkat çeker. Romanda, daha sonraları da sıklıkla işlenen kadın eğitimi ve görmeden evlenme ile bunun doğurduğu acıklı sonuçlar en belirgin temalardandır. Ayrıca kitapta aşkın ve sevdanın önemi vurgulanmıştır. Yazar, görmeden evlenmenin acı sonuçlarını basit bir teknikle, duygusal karakter çözümlemeleriyle yansıtır; gerçekçi bir romantizm içerisinde, konuşulan dili roman anlatımına yansıtmaya çalışır. Romanda diyaloglar önemli bir yer tutar.