Cevdet Paşa nın kaleminden 1839-1876 yılları arasındaki tarihî ve siyasî olayların hülasasını ihtiva eden bu eser; Sultan Abdülmecid ve Abdülaziz devirlerinde yaşamış devlet adamlarının ahlaksızlıklarını ve beceriksizliklerini ilim adamlarının seviyesizliklerini Osmanlı toplumunun içten içe nasıl çöktüğünü gözler önüne sermektedir. Sultan II. Abdülhamid in emriyle kaleme aldığı ve padişaha sunulması dolayısıyla "Ma rûzat" ismini verdiği bu eser; Türk Tarih Kurumu ve Atatürk Kitaplığında bulunan Cevdet Paşa nın kendi elyazısı ile yazılmış defterlerden meydana gelmiştir. Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu tarafından neşre hazırlanmış ilk defa yayınevimiz tarafından okuyucuya sunulmuştur.