Balkan toplumlarının geçmiş bugün ve geleceği arasındaki sürekliliği vurgulayan Balkanlar'da Osmanlı Mirası ve Ulusçuluk Osmanlı İmparatorluğu'nun ardından Balkanlar'da ortaya çıkan siyasal toplumsal ve ekonomik yapıların tarihidir. Kemal H. Karpat on sekizinci ve on dokuzuncu yüzyıl Balkan tarihinin Osmanlı tarihinden ayrı düşünülemeyeceğini savunarak; Balkanlar'daki siyasal yendine yapılanma ve kurumsal dönüşüm üzerindeki Osmanlı etkilerini sergileyen özgün bir eser olarak koymaktadır.

Balkan ulusçu yazınının iddialarının aksine Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkan toplumlarının uluslaşma süreçleri üzerindeki yapıcı etkileri bu eserin ana temasını oluşturmaktadır. Osmanlı toplumsal örgütlenmesi ile Balkan toplumlarının din ve milliyet anlayışları arasındaki ilişkileri sorgulayan bu yapıt Balkanlar'ın ulusal kökenlerinin Osmanlı tarihinde aramaktadır. Bulgar Sırp Yunan Makedon Rumen Gagavuz ve Bosna-Herseklilerin "ulusal" tarihlerinin ve tarihyazını anlayışlarını gelişimi ve değişimi bütüncül bir Osmanlı tarihi çerçevesinde incelenmektedir.