Monoteizm ve politeizm insanlık tarihindeki en eski inanç sistemlerinden bazılarını oluşturan önemli kavramlardır. Bu iki terim genellikle bir din veya inanç sisteminin ana karakteristiklerinden biri olarak düşünülen Tanrı kavramının anlaşılmasını ve yorumlanmasını temsil eder. Tanrı kavramının bu iki yorumu arasındaki farklılık genellikle bir inanışın tek bir Tanrı'ya mı yoksa birçok tanrıya mı inandığına bağlıdır.
Monoteizm "mono" kelimesinin "tek" anlamına ve "theism" kelimesinin "tanrı inanışı" anlamına gelmesiyle genellikle bir dinin tek bir Tanrı'ya inandığını belirtir. Bu Tanrı'nın evreni yaratan ve yöneten tek varlık olduğu inancını temsil eder. Monoteist inançlar genellikle bu tek Tanrı'ya tapan bir topluluk üzerine kurulmuştur. Monoteist dinler Tanrı'nın varlığını ve otoritesini sorgulamazlar ve genellikle bu tek Tanrı'ya mutlak bir sadakat beklerler. İslam Hristiyanlık ve Yahudilik monoteizmin en yaygın örnekleridir.
Öte yandan politeizm "poly" kelimesinin "birçok" anlamına ve "theism" kelimesinin "tanrı inanışı" anlamına gelmesiyle genellikle bir inanışın birden fazla Tanrı'ya inandığını belirtir. Bu tanrılar genellikle farklı özelliklere ve yeteneklere sahiptir ve birçok farklı olay konum veya kavramı temsil eder. Hinduizm ve eski Yunan veya Roma dinleri tanrıların çeşitli niteliklerini ve rollerini vurgulayan politeist sistemlere örnek olarak gösterilebilir.