Altı asrı aşkın bir hâkimiyet süresiyle Türk-İslâm dünyasının en uzun ömürlü hânedan devleti olan Osmanlı bunu kurduğu sistem ve liyakatli yöneticiler veya önder şahsiyetler sayesinde başarmıştır. Gerek devletin kuruluş ve yükseliş gerekse duraklama veya gerileme dönemlerinde karşılaştığımız bu kişilerden biri de hiç şüphesiz Sultan IV. Murad'dır. İktidarı döneminde yaptığı kritik ve başarılı hamlelerle Osmanlı'nın en büyük padişahlarından biri olarak kabul edilen IV. Murad iç karışıklıklar ve anarşinin hüküm sürdüğü bir dönemde âdeta uçurumun kenarında olan devleti şok vererek diriltmiş ve devletin ömrünü yarım asır uzatmıştır. Saltanatının birinci döneminde yaşadıkları sebebiyle çok acımasız bir padişah portresi çizen Sultan Murad bozulan merkezî otoriteyi yeniden kurmak ve bazı alanlarda ıslahat yapmak için şiddete başvurmak durumunda kalmıştır. Yaptığı bazı hatalara rağmen o bilhassa ikinci döneminde zorbaları bertaraf edip merkezî otoriteyi tekrar sağlayarak devletin itibarını yükseltmiş ve bozulan ekonomik duru-mu düzeltmiştir.

Bu çalışmada kritik hamleleriyle bunalım içerisindeki Osmanlı Devleti'nin gerilemesini geciktirip bir anlamda ömrünün uzama-sına sebep olan IV. Murad'ın hayatı tüm yönleriyle anlatılmaktadır. Konuların ana hatlarıyla verildiği bu mütevazı çalışmada Osmanlı Devleti'nin bu dönemdeki durumu; IV. Murad'ın doğumu ailesi ve şehzadeliği; farklı iki dönemden oluşan saltanatı devrinin belli başlı olayları; dönemindeki ilmî ve kültürel faaliyetler; hayratı ve şahsiyeti gibi birçok konu incelenmektedir.