Hem Mesnevi ve hem de Denemelerde; İnsanı ve toplumu ilgilendiren her şey vardır; yaşam, ölüm, aşk, güzellik, sanat, savaş, felsefe, din, Tanrı, ahlâk, töre, bilim, ölüm, siyaset vb. gibi pek çok konu ele alınır. Genelde, benzerlikler yanında bazı düşünce farklılıkları elbette bulunur. Ancak İnsanların kişisel tutumları, toplumsal konuları ele alış nerdeyse aynıdır; endişeleri, kaygıları, korkuları, mücadeleleri, hırsları tanıdıktır.