Ömer'in Çocukluğu, Muallim Naci'nin sekiz yaşına kadar olan çocukluk hatıralarını içerir. Eser, Türk edebiyatının çok sevilen hatıra türünde yazılmış önemli kitaplarındandır. Muallim Naci eserde, (Sekiz Yaşına Kadar) çocukluk günlerini anlatırken dönemim sosyal yapısı, maddi-manevi değerleri ve toplumun hassasiyetleri hakkında da okuyucu bilgilendirir. ...Hatırlıyorum, bir kış gecesi yatmış uyumuştuk. Bir ara sokaktan bekçi geçti. Bilmem hangi tarafta yangın olduğunu haber veriyordu. Yatağın içinde gözlerimi açtım. Babamın acele ile giyinmekte olduğunu gördüm. Kardeşim de uyanmıştı. Annem diyordu ki:  - Çıkmasanız iyi olmaz mı? Baksanıza pencerelere, kafeslere!  Babam cevap vermedi. Meğer o tarafta dostlarından birinin evi varmış. Pencereler, kafesler baştanbaşa kar ile örtülmüştü. Ben korkmaya başladım. Kardeşim benden on yaş kadar büyük olduğundan onun yüzünde pek de korku işareti görülmüyordu. Ömer son olarak yine diyor ki: -Babamın ölümünden bir sene sonra vasiyeti üzerine dayımız bizi aldı, Varna'ya götürdü. Daha sonra Varna'dan İstanbul'a göçümüz tekrar etmiştir. Muallim Naci;  Bu hatıraları niçin yazdığımı sorsalar belki de hiçbir cevap vermeye lüzum görmem. İstedim, yazdım. Diyelim ki: Bu da bir nevi çocukluktur.