Cenab-ı Allah Kur'ân-ı Kerîm'inde Bakara suresinin ilk yirmi ayetinde insanların üç ana kısma ayrıldığına işaret eder. Bu ayırım ne ırk, ne renk, ne cins, ne dil, ne boy pos ne de benzeri bir açıdan olmayıp inanç açısından olan bir ayırımdır. İnsan, sadece bu açıdan değer ve şeref kazanır yahut bu açıdan değerini ve şerefini kaybeder.

Bu üç ana kısmı "mü'min", "kafir" ve "münafık" olarak ifade ederiz. Bakara suresinin ilk ayetlerinde bunlar, "muttakiler", "inkâr edenler" ve "inanmamış oldukları halde inandık diyenler" şeklinde sıralanır ve anlatılır. Fakat daha sonra Kur'ân'ın bütününe yayılmış çok sayıdaki ayette "mü'minler", "kafirler" ve "münafıklar" diye bilinen adlarıyla bu gruplar detaylı anlatılır.

Mü'min, kafir ve münafık konusu, İslâm dini açısından son derece önemlidir. Çünkü insanları tanımak ve değerlendirmek, anlamak ve durumuna göre davranmak açısından  bu konu derinlemesine bilinmelidir. Sonuçta Müslüman olarak mü'mine karşı, kafire karşı tavır ve münafığa karşı tavır ve davranışımızın nasıl olacağı dinimizce belirlenmiştir. Bunun için kimin mü'min, kimin kafir, kimin münafık olduğunu anlamaya çalışırız. Dolayısıyla da ayetlerin ve hadislerin bize bildirdiği ölçüleri kullanırız. İşte bu çalışma, o ölçüleri olabildiğince net bir şekilde ortaya koyma çabasıdır.