Bir Delinin Hatıra Defteri'nde, Nikolay Gogol'ün birbirinden çarpıcı beş öyküsü yer alıyor. Gogol, öykülerinde içinde yaşadığı Rus toplumunun genel yapısını ve bireylerini büyük bir dikkatle tahlil ederken çocukluğunun köy hayatına ve o günlerde tanıdığı Kazak kültürüne de özel bir yer ayırıyor.

Sıradan kişilerin günlük hayatlarının zaman zaman mizahi zaman zaman öfkeye varan bir duyguyla anlatıldığı "Bir Mayıs Gecesi veya Suda Boğulan Kız", "Neva Bulvarı", "Bir Delinin Hatıra Defteri", "Burun" ve "Palto" dünya edebiyatını derinden etkileyen öyküler olarak da ayrıca dikkate değerdir.

"Hepimiz Gogol'ün 'Palto'sundan çıktık."
Fyodor Dostoyevski

"Gogol'ün 'Palto'da sergilediği sanat, paralel doğruların kesişmekle de kalmayıp solucan gibi kıvrılabileceklerine, karmakarışık hale gelebileceklerine işaret eder; kendi kendimizle vardığımız fizik ötesi uzlaşımların da var olmadığı Gogol'ün dünyasında, bütün bunlar gayet tabii şekilde olup biter."

Vladimir Nabokov

Kamala İmanova'nın Rusça aslından çevirisiyle...