Azınlıklar konusu, son yıllarda dünya kamuoyunun gündemini meşgul eden önemli konuların başında gelmektedir. Tarih içinde ile önemini koruyan bu konu, zaman zaman büyük devletlerin politikaları çerçevesinde değişik şekillerde kullanılmıştır ve kullanılmaya da devam etmektedir.
Bu araştırmada, Gayrimüslimlerin Osmanlı Devletinin özellikle son dönemlerindeki sosyo-ekonomik durumları ele alınmaktadır. Bu unsurların Cumhuriyete geçiş sürecindeki konumları da incelenmiştir. Özellikle, Lozanda Gayrimüslimlerle ilgili olarak oluşturulan hukukî ve siyasî statünün Türkiye Cumhuriyeti Devletinin millî birlik ve bütünlüğü açısından da taşıdığı önem açıktır. Bu nedenle araştırmada bu konuya özel bir önem verilmiştir.
İncelemede, Osmanlı Devletinde sayılan yirmi ikiyi bulan Gayrimüslim unsurlardan Rum, Ermeni ve Yahudiler değerlendirilmiştir. Coğrafî anlamda bugünkü Türkiye sınırlan esas alınmıştır.
Başbakanlık Osmanlı Arşivinde doğrudan konuyla ilgili olan belgelere dayanılarak yapılan bu çalışmanın önemli bir boşluğu dolduracağı düşünülmektedir.