İmparatorluk, Anadolu'nun yanısıra, Güneydoğu Avrupa'nın tümünü, Arap dünyasına ve Karadeniz'de kıyısı olan bölgeleri de kapsadığından; tarihi, Türklerin yanısıra birçok tabi halkın tarihini de içermektedir: Yunanlılar, Macarlar, eski Yugoslavya'yı oluşturan topluluklar, Bulgarlar, Romenler, Arnavutlar, Araplar, Kürtler, Kırım Tatarları, Ermeniler, Yahudiler ve diğerleri...
Stanford Shaw'un bu yapıtı, büyük oranda Osmanlı arşivlerine dayanmakta; yüzyılların biriktirdiği ön yargıları ve yanlış yorumları bir yana iterek, Osmanlıları yaşayan, sürekli değişime uğrayan bir toplum olarak tanıtmakta ve bu toplumun -diğer tarihçilerin ihmal ettikleri- ekonomik, sosyal ve siyasal değişimlerini ayrıntılı olarak çözümlemektedir...