Envarü'l Aşıkin Hak Aşıklarının Nurları
Yazıcıoğlu Ahmed Bican
Arslan Tekin Melek Tekin
Envârül'-Aşıkîn telif edildiği 15'inci asırdan bu yana müslüman Türk halkı tarafından her devirde büyük bir zevk ve istekle okunmuş mübarek ve talihli bir eserdir. Gerek Yazıcıoğlu Ahmed Bîcan'ın bu «Envârü'l-Aşıkîn»i gerekse ağabeyi Yazıcıoğlu Mehmed'in "Muhammediye" adlı kitabı Anadolu ve Rumeli Türkleri tarafından asırlar boyunca devamlı okunmuş ezberlenmiş hattâ Muhammediye'nin birçok yeri mevlid gibi bestelenmiştir. Envârü'l-Aşıkîn'in bu kadar çok sevilip tutulmasının ilk sebebi dinî ve ahlâkî konuların çok tatlı bir dil ve üslup ile anlatılmasıdır. Envârul-Âşıkîn'i bugünkü Türkçe ile neşre hazırlanırken zaten sade olan diline fazla dokunulmamış cümle kuruluşları imlâ hususiyetleri mümkün olduğu kadar muhafaza edilmiş yalnızca gramer kaidelerinde günümüz Türkçe'sinde artık kullanılmayan Eski Anadolu Türkçe'sindeki kök ek deyim ve ıstılahlar bugünkü Türkçe'ye çevrilmiştir. Yalnız Hamd ü Sena ve Sebeb-i Te'lifi Kitab kısımları aynen bırakılmıştır. Eserde âyet-i kerîmelerin mealleri verilirken merhum Hasan Basrî Çantay'ın "Kur'ân-ı Hakim ve Meali Kerim" adlı eserinden faydalanılmıştır. Okuyucunun dikkatini dağıtmamak ve konu bütünlüğünü sık sık ansiklopedik bilgilerle kesmemek için dipnotlardan mümkün olduğu kadar kaçınılmış sadece zarurî açıklamalar yapılmıştır. Üzerinde çalıştığımız Envârü'l-Aşıkîn metni H. 1300/1882 tarihli Bulak (Mısır) baskısıdır. Bu kitabı hazırlarken dinî bir kitap üzerinde çalışmanın vebal ve mes'ûliyeti bizi eser üzerinde daha önce yapılmış bütün çalışmaları inceleme mecburiyetinde bıraktı. Mehmed Figânî (M. Faruk Gürtunca) H. Mahmud Serdaroğlu A. Lütfi Aydın Ahmed Kahraman ve Hasan Ege'nin çalışmaları bunlardan bazdarıdır. Bu kitap hazırlanırken zaman zaman tereddüt ettiğimiz yerleri Tercüman Gazetesi Kütüphânesi'nde (Y364) numarada kayıtlı bilinen en eski Envârü'l-Aşıkîn nüshalarından biri (İstinsah tarihi: H. 1002/1593) ile Süleymaniye Kütüphanesinde (Yazma bağışlar 2033 ve Hasib Efendi 211) numaralarda kayıtlı yazma nüshalardan (İstinsah tarihi: H. 938/1531-1532 H. 1026/1617) faydalanılmış. ayrıca H.1267/1850 ile H. 1275/1858 tarihl-i İstanbul baskılarına da müracaat edilmiştir. Envârü'l-Aşıkîn'in metninin yanında müellifin hayatını daha geniş bir çerçeve içinde ele alarak incelemek zaruretini hissettik. Bu yüzden pek çeşitli kaynaklardan çoğu defa birbiriyle tenakuza düşen bilgileri seçip ayıklayarak Yazıcıoğullarının aile şahsiyet ve tesirleri hakkında toplayabildiğimiz bilgileri eser ve yazar ismi zikrederek ayrı bir bölüm halinde eserin metninden önce verdik. Kitabın sonunda "İsimler ve Istılahlar" başlığı altında eserde geçen yer adları şahsiyetler dinî ve tasavvufî ıstılahlar hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Ayrıca kitabın hazırlanması sırasında başvurulan kaynaklar Bibliyografya kısmında gösterilmiştir.
Arslan TEKİN - Melek TEKİN İstanbul 1982