Âşık Virani
16. yüzyılın sonlarında doğduğu bilinen Âşık Virani Eğriboz adasında doğmuştur. Virani'nin gerçek adı kayıtlarda yer almamıştır. Genellikle Virani Aşık Virani gibi lakapları kullanmıştır. Arapça Farsça Osmanlıca ve Türkçe dillerini iyi bilirdi. Hurufiliği benimsemiştir. Yedi Ulu Ozan'dan biridir. Yazdığı şiirlerle oldukça meşhur olmuştur.
Âşık Virani Hayatı
Yedi-ulu-ozan-virani-684 X 445 Aşık Virani küçük yaşlardan itibaren tasavvuf eğitimi almaya başlamıştır. Birçok ünlü âlimden icazet alarak dini eğitimler vermiştir. Necef'te din eğitimi vermiş Kerbela'yı ziyaret etmiş ve burada bir süre kalmıştır. Bektaşiliğin ikinci büyük ismi olan Balım Sultan'dan el alarak Bektaşiler arasında önemli bir yere sahip oldu. Şah Abbas'la görüşmelerde bulundu. Hayatını dini eğitim alarak ve bu eğitimleri yayarak geçirmiş olan şair Bulgaristan'da da bir süre kaldı. Deliorman'da yer alan Demir Baba Teknesi'nde de bir süre bulunmuş ve kendisinden de icazet almıştır. 17. Yüzyılın başlarında Karlıova Hafız zade Türbesi'nde rahatsızlanarak hayatını kaybetti. Mezarı da bu türbenin avlusunda bulunmaktadır.
Edebi Kişiliği
Virani şiirlerini bir divanda bir araya getirmiştir. Genellikle aruz ve hece ölçüsüyle şiirlerini yazan şair hem halk edebiyatında hem de klasik edebiyatta oldukça önemli bir yer edinmiştir. En tanınmış Bektaşi şairlerinden biridir. Eserlerinde genellikle dini ve tasavvufi konuları işlemiştir. Bektaşilikle ve Hz. Ali'ye olan düşkünlüğü şiirlerinde oldukça ön plana çıkmaktadır. Samimi ve eğitici bir dille şiirlerini kaleme alan Virani aruz ölçüsüyle yazdığı şiirlerinde ağır bir dil kullandığından dolayı bu şiirleri halk arasında fazla bilinmemektedir. Bu şiirlerinde eğitimi aldığı tasavvufi terimleri oldukça sıklıkla kullanmıştır.