Mesnevi'de dünya hayatının geçiciliği, insanın aciz bir kul oluşu, kibir ve büyüklenmenin insanı ne hallere düşüreceği, öfke ve hırsın zararları hakkında ahlakî hikâyeler anlatılır. Mesnevi'de şiir şeklinde anlatılan hikâyeler sıradan değildir. Mevlânâ Hazretleri "Benim şiirim şiir değildir, iklimdir. Benim mizahlarım mizah değildir, talimdir (öğretme/yetiştirme)" demiştir.